Louisiana Eyalet Üniversitesi TIGER Programı ve Şartlı Tahliye

ProPublica’nın ortaya koyduğu habere göre, ABD – Louisiana yönetimi, Louisiana Eyalet Üniversitesi tarafından geliştirilen TIGER adlı bilgisayar programını kullanıyor. TIGER (Hedefli Müdahaleler Yeniden Girişi Daha da İyileştiriyor), şartlı tahliye başvurularını değerlendirmek ve mahkumların hapishaneye dönme risklerini hesaplamak amacıyla tasarlanmış bir yapay zeka algoritması.

İlk olarak rehabilitasyonu hedefleyen TIGER programı, günümüzde bir mahkumun şartlı tahliye uygunluğunda belirleyici bir rol oynuyor. Algoritma, bir kişinin iş geçmişi, suç mahkumiyetleri ve ilk tutuklanma yaşı gibi faktörlerden yola çıkarak bir risk puanı hesaplıyor. Ancak eleştirilere göre, algoritma mahkumun hapishanedeki davranışları veya rehabilitasyon çabalarını dikkate almıyor. Aktivistler, bu sistemin ırksal ve demografik önyargılar taşıdığını ve adalet duygusunu zedelediğini savunuyor. Louisiana Ceza İnfaz Dairesi verileri ise, yaklaşık 13.000 kişilik hapishane nüfusunun yarısının TIGER tarafından otomatik olarak orta veya yüksek risk kategorilerine yerleştirildiğini gösteriyor.

Calvin Alexander Vakası

TIGER algoritmasının etkileri, bireylerin hikayelerinde daha açık bir şekilde gözlemleniyor. Örneğin, 20 yıldır hapiste bulunan tekerlekli sandalyeye bağlı, kısmen görme engelli 70 yaşındaki Calvin Alexander, uyuşturucu rehabilitasyonu, öfke kontrolü terapisi ve profesyonel beceri geliştirme programlarına katılmış, ayrıca temiz bir disiplin siciline sahip. Ancak TIGER puanı nedeniyle şartlı tahliye duruşması iptal edildi. Alexander, bu durumun hapisteki insanların umutlarını kırdığını vurgulayarak hayal kırıklığını dile getirdi.

Şartlı tahliyede TIGER’ın kullanımı, sadece Louisiana’da yasal değil, aynı zamanda eyalet politikalarının bir parçası. Cumhuriyetçi Vali Jeff Landry, algoritmanın kullanımını destekleyen adımlar atan bir isim. Landry, geçen yıl bir yasa tasarısını onaylayarak, 1 Ağustos 2024’ten itibaren işlenen suçlar için şartlı tahliye seçeneğini kaldıran Louisiana’nın, 24 yıldır bu düzenlemeyi uygulayan ilk eyalet olmasını sağladı. Sonraki bir yasa ise, mevcut mahkumların yalnızca TIGER’ın “düşük riskli” olarak değerlendirdiği durumlarda şartlı tahliye için uygun olabileceğini belirledi.

Eleştiriler ve Gelecek

TIGER, adalet üzerindeki etkileri ve sistemin etkinliği nedeniyle eleştirilmeye devam ediyor. Özellikle algoritmanın mahkumların hapishanedeki davranışlarını ve bireysel rehabilitasyon çabalarını göz ardı etmesinin, adalet duygusunu zedeleyebileceği endişesi dile getiriliyor. Ayrıca, yapısal önyargılar ve algoritmanın sadece geçmiş verilere dayanarak karar almasının, ceza sisteminde reform taleplerini güçlendirdiği belirtiliyor.

Louisiana’nın şartlı tahliye sürecindeki bu algoritma odaklı yaklaşımı, yapay zekanın ceza sistemindeki rolüne ilişkin tartışmaları arttırıyor. TIGER’ın gelecekteki kullanımı ve düzenlemeleri, sadece bu eyalet için değil, dünya genelinde benzer sistemleri kullanan diğer yerler için de önemli bir örnek olabilir.